Overname 

 Toen de bevolking van Rempang hoorde dat ze het eiland gedwongen zouden moeten verlaten, maakten ze direct duidelijk aan de regering dat ze hier niet mee akkoord konden gaan. De autoriteiten reageerden met groots geweld en machtsvertoon: meer dan 1000 agenten en soldaten, uitgerust met wapens en voertuigen, kwamen aan wal. De bevolking vormde onmiddellijk een blokkade op de brug die toegang geeft tot het eiland, maar met grof geweld baanden de eenheden zich een weg door de massa en namen Rempang uiteindelijk in.   

Strijd 

Sindsdien is er een juridische en maatschappelijke strijd losgebarsten waardoor de uitzettingsplannen voorlopig van de baan zijn. Maar het Nationale Strategische Project, waar Eco-City onderdeel van is, staat nog steeds klaar om te worden uitgevoerd. De activisten die wij ondersteunden organiseerden meerdere acties, waaronder een herdenking op de brug waar op 7 en 11 september 2023 het leger een ravage aanrichtte. Nu werden er bloemen gelegd, banners uitgerold en speeches gegeven die het recht op Inheemse zelfbeschikking benadrukten.    

Investeerders 

De gebeurtenissen in Rempang laten zien hoe belangrijk het is dat plannen voor de energietransitie van onderop worden uitgevoerd, vanuit de expertise van de plaatselijke bevolking. In plaats daarvan zijn de hoofdrolspelers vaak buitenlandse investeerders die lak hebben aan klimaatrechtvaardigheid. Het Actiefonds kan zich dankzij onze donateurs blijven inzetten voor een ander systeem, waar het behoud van de planeet logischerwijs samengaat met sociale rechtvaardigheid. 

Europese doelen, Poolse realiteit

De Europese Unie verplicht lidstaten om uiterlijk in 2030 minstens tien procent van hun landoppervlak strikt te beschermen in het kader van de Biodiversiteitsstrategie. In Polen is slechts 1% beschermd. In waardevolle bossen wordt volop gekapt: ook bomen met nesten van beschermde vogels, of vlak bij het leefgebied van beren.

Met de steun van Het Actiefonds organiseerde Wild Resistance al bosbezettingen in 2022 en 2023. Deze lieten grote indruk achter op een toenmalige oppositie – het beschermen van de Poolse oerbossen werd een centraal thema in de verkiezingscampagnes van 2024.

Na de verkiezingen kwam een nieuwe coalitie aan de macht die bosbescherming tot speerpunt maakte. De nieuwe Minister van Klimaat en Milieu kondigde aan dat tien bossen voorlopig worden uitgesloten van houtkap.

Bosbezettingen in Bukowa en Ślęża

Hoewel dat een eerste stap in de goede richting is, is dit een maatregel die gemakkelijk omkeerbaar is, en de bosbouwlobby in Polen blijft machtig. Zolang de belangrijkste oerbossen geen beschermd nationale parken met duidelijke beheerplannen zijn geworden, blijft Wild Resistance actievoeren. In 2024 organiseerden ze met de steun van Het Actiefonds drie grote acties.

Ten eerste werd het Bukowa-woud, in een van de laatste natuurlijke bossen van het land, door hen bezet. Grote Poolse tv-stations deden verslag, en politici van vijf linkse partijen kwamen langs om steun te betuigen. Samen met mensen uit lokale steden krasten de activisten van Wild Resistance alle markeringen van bomen die gekapt zouden worden – een kleine maar effectieve geste, die op verschillende plekken in Polen overgenomen werd.

De tweede actie vond plaats op de Ślęża-berg – een plaats van spirituele en ecologische waarde voor veel Polen. Daar eisten ze met een bosbezetting de uitbreiding van het bestaande natuurreservaat, dat enkel de top van de berg beslaat, naar de volledige berg en al haar bossen. Ook deze actie kreeg veel media-aandacht en leidde tot de oprichting van een lokale werkgroep die nu ijvert voor erkenning als nationaal park en als UNESCO-werelderfgoed.

Blokkade voor het ministerie

Voor de derde actie gingen de groep langs bij de beleidsmakers zelf: samen met twee andere collectieven werd het ministerie van Klimaat en Milieu in Warschau geblokkeerd. Met betonvaten, kettingen en U-locks versperden ze de ingang en eisten ze de stop op de kap in alle oerbossen. Ook lieten ze een 20 meter lange banner van een brug in Warschau neer, die voor duizenden te zien was.

Bosbezettingen werken!

Dat bosbeheer nu zo’n centraal thema is in de Poolse politiek komt door de acties van onderop. De minister van Klimaat en Milieu heeft een directe link gemaakt tussen de bosbezettingen en de voorgestelde nieuwe plannen voor de bescherming van de Poolse bossen. Die zijn dus het resultaat van aanhoudende druk, verzet en solidariteit! Het Actiefonds is heel trots deze acties te hebben gesteund en blijft solidair met alle groepen die zich inzetten voor bos- en biodiversiteitsbescherming!

Dremples tot abortus

In september 2023 hield Útera Casa Feminista – een feministische organisatie die opkomt voor vrouwenrechten en al langer gesteund wordt door Het Actiefonds – een sit-in voor een van de grootste en meest prominente ziekenhuizen in Pereira, Colombia. Het protest was bedoeld om de aanhoudende institutionele barrières voor abortus in de stad aan de kaak te stellen. Ondanks het feit dat er afspraken zijn gemaakt met bepaalde instellingen, blijven veilige en waardige abortussen moeilijk toegankelijk. Vrouwen, transmasculiene en non-binaire mensen worden nog steeds geconfronteerd met schendingen van hun reproductieve rechten. Daarom heeft Útera Casa Feminista op de tweede verjaardag van de uitspraak van 2022 C-055 – waarin abortus tot de 24e week werd gedecriminaliseerd en de barrières voor toegang tot veilige procedures werden erkend – haar campagnes gericht op het vergroten van het publieke bewustzijn en het bestrijden van het stigma rondom abortus.

Educatieve Campagne

Om de institutionele macht rondom de toegang tot abortus uit te dagen, heeft Útera Casa Feminista voorlichting over reproductieve rechten de straat op gebracht, met als doel cruciale kennis over het recht op veilige abortus rechtstreeks bij de bevolking te krijgen. Op 1 maart 2024 organiseerden ze een krachtige straatdemonstratie met toegankelijke informatie over de uitspraak van het Hof van 2022 C-055 en het bredere recht op veilige en waardige abortus. De campagne was een groot succes: de lokale gemeenschap werd op een betekenisvolle manier betrokken en er werden essentiële ondersteunende diensten op het gebied van seksuele en reproductieve rechten aangeboden. Het initiatief werd vooral positief ontvangen door vrouwen, meisjes en genderdiverse personen die werkzaam zijn in de seksindustrie.

Toekomst

Na deze demonstratie wil Útera Casa Feminista haar voorlichtingsactiviteiten binnen zorginstellingen uitbreiden, met speciale aandacht voor instellingen die kritisch onder de loep liggen. Het doel is om structurele veranderingen door te voeren die zorgen voor waardige en toegankelijke abortuszorg.

Het Actiefonds is er trots op dit initiatief te hebben ondersteund en blijft zich inzetten voor veilige, toegankelijke en waardige abortuszorg voor iedereen.

Belangrijk natuurgebied bedreigd met kap

De groene specht, de das, de alpenwatersalamander, de kokerjuffer, de platworm, de Europese kwartel en de buurtbewoner – het zijn maar een aantal van de aardlingen die zich thuisvoelen in de Graetheide, het groene hart van Sittard-Geleen. Al jaren roepen verschillende natuur- en buurtorganisaties op om het héle gebied te beschermen. In het nieuwe voorstel voor de Omgevingsvisie 2040 van de gemeente werd echter het Lexhybos, dat een groot deel uitmaakt van Graetheide, niet opgenomen als beschermd natuurgebied. Dat terwijl het wel onderdeel is van het Natuurnetwerk Limburg, en een hoge ecologische waarde heeft als corridor voor migrerende diersoorten.

In het plan van de gemeente staan zelfs dat delen van het Lexhybos gekapt mogen worden ten gunste van de uitbreiding van de Chemelot-campus, het petro-chemische industrie- en researchterrein dat grenst aan de Graetheide. Daarnaast zou er bos gekapt mogen worden voor een nieuwe hoogspanningscentrale, die vooral het Chemelot-industrieterrein van stroom zou voorzien, omdat de huidige verouderd is. Die nieuwe centrale zou de oude ter plekke kunnen vervangen, of op het Chemelot-terrein zelf gebouwd kunnen worden. Het Lexhybos zou niet het eerste bos zijn dat gekapt wordt voor de uitbreiding van vervuilende industrie in Sittard-Geleen: in 2022 werd een deel van het Sterrebos gekapt voor de uitbreiding van een autofabriek. In tijden van ecologische, biodiversiteits- en stikstofcrisis is dit grof en onverantwoordelijk!

Minibosbezetting

Na publicatie van een opiniestuk in de lokale krant organiseerde Lexhybos blijft Bos in maart 2025 tijdens de inspreekavond over het nieuwe Omgevingsplan 2040 een succesvolle demonstratie en bannerdrop, die niet ongezien voorbijging aan de deelnemers van de inspreekavond, en nog dagenlang de talk-of-the-town waren. Daarnaast hielden ze een mini-bosbezetting, en gaven ze klimtraining aan buurtbewoners. Daarmee gaven ze een voorproefje en daarmee ook een waarschuwing van wat er staat te gebeuren wanneer het bos gekapt zou worden. Hoewel het Omgevingsplan helaas onveranderd is gebleven, zijn de omwonenden van het Lexhybos nu wel klaar om hun belangrijke natuurgebied te beschermen op het moment dat de vernietiging van het natuurgebied in gang gezet wordt. Lees hier of hier meer over hun actie.

Het Actiefond is trots dit voorproefje te hebben ondersteund, en blijft solidair met andere bosbezettingen in Nederland en wereldwijd, en met iedereen die actie onderneemt tegen grootschalige natuurverwoesting!

Beloftes gebroken

In 2019 bracht de Visitatiecommissie Dierentuinen een bezoek aan het Dolfinarium in Harderwijk. Er werd vastgesteld dat de dierentuinvergunning moest worden aangescherpt, onder andere vanwege onwenselijke gedragingen van de dieren. Desondanks legde dierenrechtenorganisatie Bite Back in 2023 en 2024 videobeelden vast waarop dit gedrag nog steeds zichtbaar is. Gezien de herhaalde schendingen van de in 2019 vastgelegde afspraken, dringt de organisatie aan op directe handhaving.

Campagne

Naar aanleiding hiervan heeft Bite Back een handhavingsverzoek ingediend dat onderdeel is van hun bredere campagne Dolfinariumvrij. Deze campagne omvat maandelijkse protestacties bij het dierenpark zelf en bij bedrijven die met het Dolfinarium samenwerken. Met het handhavingsverzoek en de campagne beoogt de organisatie het onnatuurlijke gedrag dat aan dieren wordt opgelegd terug te dringen en het Dolfinarium verder ter discussie te stellen.

Succes

De campagne heeft inmiddels geleid tot meer dan vijftig nieuwsartikelen die het Dolfinarium verder in diskrediet brengen. Daarnaast hebben verschillende bedrijven hun banden met het dierenpark verbroken – waaronder NS – vanwege zorgen over dierenwelzijn en de aantasting daarvan. Bite Back is vastbesloten om de succesvolle campagne dit jaar ook verder uit te breiden.

Het Actiefonds is trots om het handhavingsverzoek van Bite Back te steunen en blijft strijden voor beter dierenwelzijn en sterkere dierenrechten.

Frontex, de wapenindustrie en Palestina

Sinds 2014 zijn er honderdduizenden mensen verdwenen op weg naar Europa. Frontex, het beruchte grensagentschap van de EU, door haar samenwerking met gewelddadige milities en autoritaire regeringen, is verantwoordelijk voor de meeste van deze verdwijningen. Sinds haar oprichting is Frontex uitgegroeid tot het meest gefinancierde en dodelijkste agentschap in de Europese Unie. Met een enorme verhoging van het budget heeft het een vloot van drones en vliegtuigen opgezet om de Middellandse Zee, de Sahara en de Atlantische Oceaan in de gaten te houden, zonder directe hulp te bieden bij noodsituaties op zee.

Verschillende bewakingstechnologieën die door Frontex worden gebruikt zijn van Israëlische makelij. In 2020 kocht het Frontex een dronevloot ter waarde van 100 miljoen euro van Elbit Systems en Israel Aerospace Industries, bedrijven waarvan bekend is dat ze de bezette Palestijnse gebieden en hun bevolking gebruiken als test- en ontwikkelingsgebied. Beide bedrijven zijn steunpilaren van de Israëlische bezettingsmacht en zijn medeplichtig aan de huidige genocide in Gaza. Bovendien heeft Frontex in 2024 BeeSense, een ander Israëlisch bedrijf dat drones maakt en nauwe banden heeft met het IOF, genoemd als een geschikte partner voor EU-lidstaten om wapens en surveillancetechnologie van te kopen.

Frontex is dus niet alleen verantwoordelijk voor de dood en verdwijning van honderdduizenden mensen aan de buitengrenzen van Europa, het draagt ook bij aan de voortdurende offensieven in Gaza en de Westelijke Jordaanoever en de huidige genocide op Palestijnen door haar langdurige samenwerking met de Israëlische wapenindustrie.

Deze medeplichtigheid linkt het lijden van migranten naar Europa en Palestijnen aan elkaar. De acties van Frontex, waaronder illegale pushbacks en onrechtmatige detenties, schenden mensenrechten en spelen systemen van onderdrukking in de hand, in de Middellandse Zee, de Sahara, de Atlantische Oceaan en Palestina.

De Missing Voices groep

De operaties van Frontex beperken zich niet tot de geografische grenzen van Europa. Sinds juni 2022 is het agentschap actief op Senegalees grondgebied en in Senegalese wateren, in samenwerking met de regering. De groep Missing Voices (REER) werd opgericht in oktober 2023 nadat meer dan 7.000 mensen vermist raakten op de Atlantische route, die vertrekt vanuit Senegal of Mauritanië. De groep heeft als doel een online database op te bouwen waarin de families van de vermisten met elkaar in contact kunnen komen, hun verhalen kunnen delen en de aandacht kunnen vestigen op de vaak over het hoofd geziene gevolgen van deze verdwijningen.

“20 jaar Frontex: An Anniversary Marked by a Tragic Record.”

Op 7 december 2024, ter gelegenheid van de 20e verjaardag van Frontex, organiseerde de groep Missing Voices een groot protest voor de ambassade van de Europese Unie in Dakar om de ernstige onrechtvaardigheden van dit agentschap aan te klagen en hun solidariteit te betuigen met het Palestijnse volk. Het evenement belichtte de geschiedenis van Frontex, haar relaties met de wapenindustrie en haar banden met Israëlische bedrijven en hun rol in bewakingssystemen die zowel tegen migranten als in het Israëlisch-Palestijnse conflict worden gebruikt. Het evenement, met verschillende sprekers en getuigenissen, ging ook dieper in op de invloed van Frontex en de EU op de Senegalese burgers en soevereiniteit, en legde de medeplichtigheid van Afrikaanse regeringen aan mensenrechtenschendingen door het implementeren van Europees migratiebeleid op Afrikaanse bodem bloot. Lees hier meer (in het Frans) over het huidige migratiebeleid van Senegal.

Tijdens het evenement verstoorde de politie de bijeenkomst en beval het te beëindigen. De oprichter van de groep Missing Voices, Ibrahima Konate, werd gearresteerd nadat hij had geweigerd het geautoriseerde evenement te staken. Zijn detentie van 2 weken is een zorgwekkend teken van de achteruitgang van de Senegalese democratie en het recht op vrije meningsuiting.

Ondanks Kanote’s arrestatie was het evenement een succes. Het verband tussen de onderdrukking en genocide in Palestina, Frontex’ gewelddadige operaties en Europa’s neokoloniale migratiebeleid in Afrikaanse staten werd besproken en uitgelegd. De Missing Voices groep zal doorgaan met het organiseren van evenementen en acties die deze kwesties aan de orde stellen en blijven oproepen tot de afschaffing van Frontex!

Het Actiefonds is trots dit evenement te hebben gesteund en zal de Missing Voices groep en elke organisatie die strijdt tegen Frontex, de wapenindustrie en de genocide in Palestina blijven steunen. Don’t push back migrants, push back Frontex!

De veiling

Slechts enkele maanden na de VN-klimaatconferentie COP26 en de ondertekening van een overeenkomst van 500 miljoen dollar om het Congolese regenwoud te beschermen, kondigde de regering van de DRC de veiling aan van 27 olieblokken en drie gasblokken. Deze winningslocaties doorkruisen het Virunga National Park – een hotspot van biodiversiteit, waar talloze plant- en diersoorten leven en waar lokale gemeenschappen en inheemse volken direct afhankelijk zijn van het ecosysteem. Het besluit wordt gezien als een ernstige bedreiging voor zowel de biodiversiteit als de leefomgeving van deze gemeenschappen, met verstrekkende gevolgen voor het wereldwijde klimaat: drie van de blokken overlappen een van de grootste koolstofputten ter wereld.

De mars

In reactie hierop begon XR Rutshuru met het informeren en mobiliseren van lokale gemeenschappen en inheemse volken rond het Virunga National Park. In het kader van deze campagne organiseerden zij een vreedzame mars in Kinshasa, de hoofdstad van de DRC, waarin zij opriepen tot het intrekken van de olie- en gasaanbestedingen, het ter verantwoording roepen van grote vervuilers voor de schade die hun industrieën hebben aangericht, en tot meer investeringen in hernieuwbare energie.

Tijdens de mars droegen activisten borden met krachtige boodschappen: Climate Justice Now! Bevrijd Congo! Fossielvrij Virunga!

Het Actiefonds is trots om deze actie te steunen en blijft zich inzetten voor de strijd voor klimaatrechtvaardigheid.

De straat op

De mars startte om 16.00 bij het Stadhuis Rotterdam, waar de aanwezigen werden verwelkomd met een speech en een optreden van Rhythms of Resistance. Een half uur later vertrokken ze richting Rotterdam Centraal, waar prominente sprekers uit de lokale feministische en activistische gemeenschap hen ontvingen. De sprekers waren onder andere Feministas in Rotterdam, Erev Rav, Verzet tegen Oorlog (Veto), Miryam Mejhed, Diana Salaymah en Transexual Flame Princess, die de strijd van asielzoekers in Nederland belichtten.

Nazorg

Na de toespraken liepen de deelnemers naar Roodkapje voor een nazorgruimte, waar het evenement werd afgesloten met gesproken woord, reflectie en het gezamenlijk verbreken van het vasten. Dit was een krachtig moment van emotionele steun en solidariteit in de strijd voor bevrijding.

Het Actiefonds blijft solidair in de strijd en is trots deze krachtige mars te hebben gesteund.

De Tsjechische anti-abortus beweging

De zogenaamde Movement for Life maakt deel uit van een bredere internationale “anti-gender scene” die toegang tot abortus wil beperken en LHBTQIA+ mensen gelijke rechten wil ontnemen. In het verleden heeft de Movement for Life zich gepresenteerd als een filantropische organisatie om de steun van politici en instellingen te vergaren. Ze hebben zich echter niet onthouden van publieke haatcampagnes, zoals blijkt uit de publicatie en verspreiding van boeken over de “behandeling” van homoseksualiteit en hun kritiek op noodhulp in de vorm van anticonceptie. De mars van 6 april was wederom een poging om het anti-abortusbeleid in Tsjechië te versterken en conservatieve idealen verder door te drukken.

De blokkade

In reactie op de mars van de Movement for Life bundelden meerdere oppositiegroepen hun krachten en vormden ze Koalice Neprojdou! (“Coalitie: Ze komen er niet langs!”). Zo’n 500 mensen werden gemobiliseerd om de Legií-brug in Praag te bezetten, waardoor de mars werd vertraagd en moest worden omgeleid via de naburige Jirásek-brug. Zelfs het slotstuk op het Wenceslausplein werd ingekort en verstoord, waardoor de mars een groot deel van haar impact verloor.

Het succes van deze actie werd ook weerspiegeld in de Tsjechische media, die naar de Movement for Life verwees als een “anti-abortus beweging,” een label waar de organisatie zelf afstand van probeert te nemen door te beweren dat ze slechts “pro-familie” zijn.

Het Actiefonds is solidair met Koalice Neprojdou! en steunt met trots de beweging voor een waardig en leefbaar bestaan voor vrouwen en queers.

De zittende coalitie wil het demonstratierecht inperken. Dit druist in tegen het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens en is een fase in het draaiboek van ultrarechtse stromingen om stapsgewijs absolute macht te vergaren. We moeten ons niet laten verdelen en ons uitspreken tegen de tegenstelling tussen “anarchisten” en “gezagsgetrouwe burgers” die gebruikt wordt om de afbraak van grondrechten goed te praten. Omdat we willen laten zien dat we dit niet zomaar laten gebeuren hebben we 300 posters in het centrum van Den Haag opgehangen met de teksten “Demonstreren is een mensenrecht!” en gebaseerd op de bekende preek van Niemöller “Toen ze de activisten arresteerden, zei ik niets. Ik was immers geen activist.”

In Nederland loopt een gesprek over de gevaren van extreemrechts al gauw vast op de vraag of een extreemrechtse leider nou wel of niet de reïncarnatie van een nationaalsocialist is. Dit is begrijpelijk in een context waar op school toch vooral de singulariteit van de Tweede Wereldoorlog wordt benadrukt. In dit geval vrezen wij echter dat het het adequaat reageren op en voorkomen van een veelvoud aan repressieve en koloniale regimes in de weg staat en belet het ons ervan om ons nou echt af te vragen wat de les is die fascisme ons meegeeft. We leven in het nu, waar repressieve regimes gestoeld in wit-nationalistisch gedachtegoed allang actief zijn op het wereldtoneel.

In een tijd van Big Tech, Trump en misselijkmakende gebaren door ‘s werelds rijkste man is een inperking van het demonstratierecht echt het laatste wat we nodig hebben.

Het Actiefonds is trots op de ontwrichtende en ontregelende acties die wij de afgelopen jaren hebben mogen ondersteunen.

Ook in actie komen voor het demonstratierecht? Bestel de posters en stickers hier.