Wegblokkade tegen snelweg-bouwproject

De snelweg zou de natuurlijke stroom van de Shkumbin-rivier kunnen veranderen, brengt de lokale fauna en ecosystemen van het Shebenik-Jabllanica National Park dat door UNESCO bescherm is in gevaar, en loopt dwars door het dorp Hotolisht, waardoor meer dan 35 families het risico lopen hun huizen te verliezen en essentiële diensten zoals scholen en gezondheidszorg te beïnvloeden.

Veel bewoners zijn gefrustreerd door het gebrek aan publieke consultatie over het project en voelen dat hun stem niet is gehoord. Dus nu roepen ze op tot alternatieven voor het huidige plan dat de rivier en hun huizen zou beschermen. Het initiatief dat door Qendra Mjedisore për Studime dhe Zbatime (QMSZ, Milieucentrum voor Studies en Toepassingen) is gelanceerd, heet “Verenigd voor Ons Thuis: Weerstand tegen Schadelijke Infrastructuur” en heeft als doel de gemeenschap samen te brengen om te strijden tegen de aanleg van deze nieuwe snelweg.

Stemmen versterken sinds 2018

QMSZ begon in 2018 met grassroots-inspanningen om de zwaar vervuilde rivier de Shkumbin op te ruimen, wat de lokale autoriteiten hadden verwaarloosd. Dit succesvolle project stimuleerde een cultuur van activisme en vrijwilligerswerk binnen Librazhd, en liet de organisatie groeien en uitbreiden naar andere onderwerpen rond milieubescherming, jongerenempowerment, ontwikkeling van het platteland en minderhedenrechten. Het doel van QMSZ is om de Librazhd-gemeenschap te versterken om te pleiten voor duurzame ontwikkeling en milieubescherming, met de nadruk op het behoud van de Shkumbin-rivier en haar omliggende ecosystemen. Door regelmatige gemeenschapsbijeenkomsten en workshops, het organiseren van protesten en bewustwordingscampagnes, educatieve programma’s en een nauwlettend oog op lokaal en nationaal beleid, proberen zij een cultuur van activisme in hun gemeenschap te bevorderen, de stemmen van lokale bewoners en vooral gemarginaliseerde groepen te versterken, en te werken aan sociale rechtvaardigheid.

De actie

In de zomer van 2025 was hun campagne “Verenigd voor Ons Thuis: Weerstand tegen Schadelijke Infrastructuur” een groot succes. Met steun van Het Actiefonds verspreidde QMSZ informatie over de effecten van de bouw van de snelweg pleitte het voor duurzame alternatieven ervoor. Door gemeenschapsbijeenkomsten en workshops, een mediacampagne, een petitie aan lokale functionarissen en samenwerkingen met organisaties in de hele regio Librazhd, zorgden ze ervoor dat de gemeenschap goed geïnformeerd en vertegenwoordigd was. De kroon op hun campagne was een grote protestmars, waarop ze zich voorbereidden door actietrainingen te organiseren. Ze blokkeerden effectief de hoofdweg die door Hotolishti leidde, het dorp dat door de snelweg doormidden zou worden gesneden.

Enkele belanghebbenden van het bouwproject hebben een stap terug gedaan en functionarissen hebben een groep boeren en activisten uitgenodigd voor gesprekken. Er is nu hoop dat de schadelijke infrastructuurprojecten niet zullen doorgaan, wat zal bijdragen aan de bescherming van lokale huizen, gemeenschappen en het natuurlijke milieu.

De strijd gaat door

QMSZ zal de stemmen van Librazhd blijven versterken, deelnemen aan de rondetafelgesprekken over de snelweg en de druk op de lokale overheden blijven uitoefenen. Ze zijn geworteld in de gemeenschap en zullen bewustzijn creëren over milieukwesties in hun regio. Het Actiefonds zal solidair blijven staan met GMSZ en alle lokaal actieve milieuactivisten.