Solidariteit met de opstand in Soedan is hard nodig

Het regime

Omar al-Bashir kwam aan de macht in 1989 na een militaire coup op de regering van Sadeq al-Mahdi. Kort nadat Bashir aan de macht kwam verbood hij politieke partijen en zette hij de militaire junta af, waardoor hij de absolute macht in handen kreeg. Het doel van Bashir was om een langlopend conflict op te lossen tussen noord- en zuid-Sudan. In 2005 kwam het eindelijk tot een oplossing van dit conflict. Op dit moment kwam echter de bevolking van Darfur in opstand. Zij kwamen in opstand tegen de achtergestelde positie van Afrikaanse bevolking ten opzichte van de Arabische bevolking. Bashir machtigde Arabische milities – zoals de Janjaweed – om deze opstand de kop in te drukken, met alle gevolgen van dien: tussen 2003 en 2008 vermoordden deze milities meer dan 300.000 mensen en vonden er op grote schaal verkrachtingen plaats. Sinds 2009 zoekt het Internationaal Strafhof (ICC) de Soedanse president, om hem te kunnen veroordelen voor deze genocide.

De opstand

In december 2018 voerde de Soedanese regering een aantal prijsverhogingen door, onder andere op brood en brandstof. De protesten tegen deze prijsstijgingen ontaarden in een massale uiting van algehele ontevredenheid over de politieke situatie en de levensstandaard van Soedanezen. Sindsdien gaan door het hele land duizenden mensen de straat op. Een slogan – bekend van de Arabische opstanden in 2011 – klinkt nu ook in Sudan op de straten: ‘The people want to bring down the regime’  الشعب يريد إسقاط النظام) ). Wat opvalt is de grote aanwezigheid van vrouwen in de protesten, zo rond de 70% van de demonstranten zijn vrouw. Ook demonstreren de Afrikaanse en Arabische inwoners van Soedan samen tegen Bashir. Het regime reageert met harde repressie: tientallen demonstranten stierven al door kogels van veiligheidstroepen en nog veel meer mensen raakten gewond.

De demonstraties bereikten afgelopen weekend een nieuw hoogtepunt. Afgelopen zaterdag vonden er enorme protesten plaats in Khartoem. Tienduizenden Soedanezen gingen de straat op. Veiligheidstroepen schoten op demonstranten, met zeven doden en tientallen gewonden als gevolg, daarnaast arresteerden ze alleen deze zaterdag al 2.500 demonstranten. Delen van het Soedanese leger weigeren sinds dit weekend de demonstranten te onderdrukken en beschermden in sommige gevallen zelfs de demonstranten. Wanneer we kijken naar eerdere opstanden, kan dit een cruciale ommekeer zijn in de politieke situatie van het land.

Nederland

Ook in Den Haag was er zaterdag een demonstratie. Deze demonstratie was in solidariteit met de opstand in Soedan en met gevluchte Soedanezen in Nederland die dreigen te worden uitgezet.

Tijdens een eerdere demonstratie, droeg iemand een bord met de oproep: ‘Europese banken dienen berecht te worden’. Jarenlang investeerden Europese banken en pensioenfondsen in oliemaatschappijen die samenwerken met het regime van Bashir. Van de olie-inkomsten, de grootste inkomensbron van Soedan, wordt 60-80% uitgegeven aan wapens.

Ondanks dat er al tientallen jaren aanwijzingen zijn dat mensen in Soedan opgesloten en gemarteld worden blijft de Immigratie- en Naturalisatiedienst gevluchte Soedanezen uitzetten. Een voorbeeld is de zaak van Ezzedine Mehimmid – een 25-jarige gevluchte man uit Darfur. Afgelopen januari zette de marechaussee Mehimmid met veel geweld op een KLM vlucht naar Nairobi, zoals te lezen is in een verslag van iemand die zich op deze vlucht bevond. Vanaf Nairobi is Mehimmid naar Khartoem gebracht, het is onduidelijk hoe het nu met hem gaat.

Het is belangrijk dat er ook vanuit Nederland solidariteit is met de opstand tegen de autoritaire Bashir. Het regime van Bashir kan alleen bestaan van het geld dat fossiele bedrijven betalen voor Soedanese olie. Deze bedrijven – samen met de banken en pensioenfondsen die in hen investeren – hebben een verantwoordelijkheid, waar wij ze op kunnen wijzen. Mensen die vluchten voor de misdaden van Bashir, moeten opgevangen worden. Het moet over zijn met het uitzetten van gevluchte Soedanezen door de IND, de marechaussee en KLM. Steun de Soedanese opstand op 20 april in Den Haag!