Het Actiefonds:

Lombokstraat 40
1094 AL Amsterdam
The Netherlands

Contact:

+31 (0)20 6279661
info@hetactiefonds.nl

NL 46 TRIO 0338622039

Nieuwsbrief:

Boeren strijden tegen uitbuiting op palmolieplantages in Kameroen

Al jaren strijdt het Kameroense collectief Synaparcam voor betere werkomstandigheden op de plantages van Socapalm. Het bedrijf belooft verbeteringen maar in de praktijk gebeurt er weinig. Vandaar dat nieuwe actie nodig is.

Algemene informatie

Overwinning

In 2017 steunde Het Actiefonds het Kameroense collectief Synaparcam in hun strijd tegen het palmoliebedrijf Socapalm. Recentelijk werd een belangrijke overwinning behaald. Het moederbedrijf van Socapalm had een zaak aangespannen tegen de makers van een documentaire die de erbarmelijke leefomstandigheden op de plantages van het bedrijf vastlegde. Deze rechtszaak werd gewonnen door de documentairemakers. Een belangrijk moment voor Synaparcam; omdat daarmee ook indirect de situatie van de werknemers in Kameroen erkend werd.

Lokale lobby

Maar de strijd is nog niet gestreden. Socapalm profileert zich formeel als een bedrijf dat opkomt voor het welzijn van de lokale gemeenschap en het milieu. “Responsible tropical agriculture”: zo luidt de slogan op de website. Maar in de praktijk komt hier nog steeds bijzonder weinig van terecht. Daarom werkt Synaparcam samen met de ngo Fern om de Europese Unie ertoe te bewegen een actieplan op te stellen dat bedrijven als Socapalm moet dwingen zich te houden aan hun beloftes.

Ook blijft Synaparcam lokale acties uitvoeren. Met steun van Het Actiefonds organiseerde de groep een mars door verschillende dorpen in de omgeving van de plantages. Tijdens de mars werden de dorpsbewoners geïnformeerd over de misstanden bij Socapalm. Ook werden op de dag van de mars films vertoond waarin werknemers van Socapalm vertelden over hun ervaringen. Het uiteindelijke doel was lokale leiders ertoe te bewegen actiever te worden in de lobby voor betere werkomstandigheden bij Socapalm.

Jongeren in Burundi komen op voor LGBTQ+-gemeenschap

In Burundi is de “jacht op homoseksuelen” geopend. Een groep jongeren probeert de rechten van de LGBTQ+-gemeenschap te beschermen.

Algemene informatie

Vloek

In Burundi zijn seksuele relaties tussen personen van hetzelfde geslacht sinds 2009 officieel verboden. Overtreders van de wet kunnen tot twee jaar gevangenisstraf en een enorme boete krijgen. Alhoewel de wet schijnbaar zelden tot arrestaties leidt kondigde de politie in 2017 nog aan dat het de “jacht op homoseksuelen” opende. Dit soort taalgebruik staat symbool voor de dominante houding tegenover de LGBTQ+-gemeenschap in Burundi. De gemeenschap heeft te maken met structurele discriminatie en stigmatisering. Zo zien veel mensen homoseksualiteit als een psychische aandoening of een vloek.

Ze verwachten meer dan vijfhonderd getuigenissen te verzamelen

Demonstratie

MUCO is in 2016 opgericht door een groep LGBTQ+-jongeren uit de buitenwijken van de voormalige hoofdstad Bujumbura. Zij hebben als doel een samenleving te creëren waarin mensen van de LGBTQ+-gemeenschap niet gediscrimineerd of gestigmatiseerd worden. Dit doen zij door middel van onderzoek, onderwijs, workshops, slachtofferhulp en lobbyen. Op dit moment is de groep met steun van Het Actiefonds bezig een campagne op te zetten die zal strijden voor afschaffing van de wet die in 2009 aangenomen werd. De campagne bestaat uit een demonstratie in het hart van Bujumbara. Daarnaast zal de organisatie getuigenissen van slachtoffers van geweld en discriminatie verzamelen. Ze verwachten meer dan vijfhonderd getuigenissen te verzamelen. Deze zullen ze opsturen naar politici en media om zo steun te verkrijgen voor het afschaffen van de wet.

Foto: Dave Proffer via deze link van Flickr / CC BY-SA

Lokale campagne tegen seksueel geweld in Kenia

In Kenia is maar liefst 14 procent van de vrouwen tussen de 15 en 49 jaar slachtoffer geweest van seksueel geweld. Helaas worden de daders zelden veroordeeld. Een lokale ngo zet daarom een campagne op om de rechten van vrouwelijke studentes in Kisii te beschermen.

Algemene informatie

Verplichte seks

“Ik heb echt het gevoel dat we zoveel meisjes en jonge vrouwen kwijtraken.”

Het zijn de woorden van een vrijwilligster die vrouwen in de grootste sloppenwijk van Kenia helpt om hun seksuele vrijheid te beschermen. Van die vrijheid is in Kenia weinig over. In 2014 liet een grootschalige enquête zien dat 14 procent van de vrouwen tussen 15 en 49 jaar seksueel geweld had ervaren. De nazorg voor de slachtoffers van seksueel geweld is erbarmelijk. In ziekenhuizen hebben ze te maken met te lange wachttijden waardoor het vaak moeilijk is om bewijs van de verkrachting te verzamelen. Bovendien leidt een aanklacht zelden tot veroordeling. Zo zouden slachtoffers bijvoorbeeld het geweld uitgelokt hebben, niet duidelijk genoeg “nee” hebben gezegd of verplicht zijn tot seks omdat ze cadeaus hadden ontvangen.

Studentenbeweging

Het Youth Network Integrated Services for Research and Development (YNISRD) probeert dit probleem aan te pakken. Dit is een lokale ngo die de Keniaanse jeugd vooruit wil helpen. Op dit moment werkt de YNISRD aan een campagne tegen seksueel geweld op de Kisii University. Dat doet zij door bewustzijn te creëren over de rechten van vrouwen en de juridische middelen die beschikbaar zijn om geweld aan te kaarten. Daarnaast willen ze een feministische studentenbeweging van de grond krijgen. Hiertoe zullen zij een demonstratie, evenementen en workshops organiseren. Het Actiefonds steunt hun campagne!

Foto: Marco Verch via deze link van Flickr / CC BY-SA

Lokale groep feministen strijdt tegen femicide in Guatemala

Femicide is een groot probleem in Guatemala en blijft vrijwel altijd ongestraft. Mujeres Mejorando Vidas komt op voor de rechten van vrouwen in hun lokale gemeenschap en daarbuiten. Op 25 november zullen zij meelopen in een grote mars ter ere van de Internationale Dag tegen Geweld tegen Vrouwen.

Algemene informatie

Femicide

In Latijns- en Midden-Amerika worden dagelijks gemiddeld twaalf vrouwen vermoord. In 98% van de gevallen wordt er nooit iemand vervolgd. Guatemala is hierop geen uitzondering. Sterker nog, het is al jaren een van de landen met het hoogste percentage femicide ter wereld. Femicide is de moord op vrouwen; enkel en alleen omdat zij vrouw zijn.

Mejorando Vidas

De feministische groep Mujeres Mejorando Vidas  komt sinds een aantal jaar op voor de rechten van vrouwen in Guatemala. Zij zijn voornamelijk actief in de gemeente Zaragoza en het departement Chimaltenango. Zo faciliteren zij onder andere trainingen en workshops die de vrouwelijke bevolking bewust moet maken van hun rechten. Ook verlenen zij steun aan slachtoffers van geweld en doen zij onderzoek naar schendingen van vrouwenrechten.

In Latijns- en Midden-Amerika worden dagelijks gemiddeld twaalf vrouwen vermoord

Naast deze activiteiten zullen zij op 25 november deelnemen aan een grote mars door de hoofdstad van Guatemala in het teken van de Internationale Dag tegen Geweld tegen Vrouwen. Mujeres Mejorando Vidas wil zoveel mogelijk vrouwen en groepen waarmee ze samenwerkt in die mars mee laten lopen en zal daarom de reis naar de hoofdstad organiseren.

Het Actiefonds steunt hun lokale activiteiten en deelname aan de mars.

Campagne tegen uitbuiting en vervuiling in Armenië

De vrouwelijke werknemers van het farmaceutische bedrijf ARPIMED in Abovyan werken onder erbarmelijke omstandigheden. Bovendien vervuilt de fabriek van het bedrijf de omgeving. De Youth Democratic Movement komt hiertegen in actie.

Algemene informatie

Problemen blijven bestaan

Sinds de revolutie van 2018 is de politieke situatie in Armenië enigszins verbeterd, maar helaas zijn nog lang niet alle problemen opgelost. Zo is veel van de macht nog steeds in handen van een rijke elite, worden de rechten van werknemers op grote schaal geschonden en is het milieu nog te vaak ondergeschikt aan economische belangen. Het mislukte protest tegen de exploitatie van de Amulsar goudmijn is hier een recent voorbeeld van.

Uitbuiting en vervuiling

Armenen strijden op meerdere fronten om de huidige situatie te verbeteren. Eén van die initiatieven wordt geleid door de Youth Democratic Movement. Deze groep bestaat uit activisten, voornamelijk advocaten en juristen, die de mensenrechten in kleinere gemeenschappen proberen te beschermen. Dit doen zij door middel van onderzoek, publicaties en directe actie.

De omgeving rondom de fabriek kende ooit prachtige natuur maar is inmiddels veranderd in een woestijn

Op dit moment werkt de groep aan een campagne die de rechten van de vrouwelijke werknemers van het farmaceutische bedrijf ARPIMED in Abovyan moet beschermen. Het bedrijf telt driehonderd werknemers, waaronder ongeveer 250 vrouwen. Zij worden zeer slecht behandeld. Zo krijgen velen van hen hun salaris niet uitbetaald en zijn zij slachtoffer van fysiek en psychologisch geweld. De vrouwelijke werknemers kunnen moeilijk voor hun rechten opkomen omdat het bedrijf geen vakbond heeft. Tegelijkertijd Is de fabriek van ARPIMED extreem vervuilend. De omgeving rondom de fabriek kende ooit prachtige natuur maar is inmiddels veranderd in een woestijn.

Protestbeweging

De campagne van de Youth Democratic Movement wil bovenstaande problemen  op vier manieren aanpakken. Allereerst willen zij overleggen organiseren om zo de verschillende belanghebbenden bij elkaar te krijgen en een goed beeld te krijgen van wat er exact mis gaat. Ten tweede willen ze door middel van een milieu-onderzoek de precieze schade aan de omgeving vaststellen. Ten derde willen zij stakingen organiseren om zo betere werkomstandigheden af te dwingen. Tot slot willen zij door middel van een foto-expositie voor het gemeentehuis van Abovyan de inwoners van de stad op de hoogte brengen van de situatie in de fabriek.

Het Actiefonds steunt deze campagne van de Youth Democratic Movement.

Photo credit: Bert Pot via deze link van Flickr / CC BY-SA

Landelijke protestcampagne voor werknemersrechten in Kazachstan

De vakbeweging in Kazachstan verkeert in een acute crisis. Sociaal-economische rechten van werknemers en burgers verliezen steeds meer hun waarde. Via een onafhankelijke vakbeweging probeert een groep Kazachstanen deze rechten te beschermen.

Algemene informatie

Autoritaire koers

Sinds 2014 introduceerde de overheid tal van regels die het vrijwel onmogelijk hebben gemaakt voor vakbonden om onafhankelijk te opereren. Zo verbood zij in 2016 praktisch het bestaan van onafhankelijke vakbonden en zijn veel vakbondsleiders sindsdien opgepakt en veroordeeld of zelfs het slachtoffer geworden van geweld. Tegelijkertijd besloot de Internationale Federatie van Vakbonden in 2018 de grootste vakbond van Kazachstan te schorsen, omdat deze niet langer onafhankelijk van de staat zou opereren.

Alhoewel Kazachstan onlangs een nieuwe president kreeg, verwachten critici niet dat hij deze autoritaire koers van het land radicaal zal veranderen. De Civil Defence Public Union (CDPU) probeert dat wel te doen. Sinds 2013 komen zij op voor de sociaal-economische rechten van werknemers en burgers in Kazachstan. Dit doen zij onder andere door juridische bijstand te verlenen aan werknemers die voor hun rechten opkomen. Ook nemen zij deel aan protesten tegen het huidige beleid en hebben zij onderwijsprojecten ter bevordering van het bewustzijn over vakbonden opgezet.

Officiële goedkeuring

Op dit moment bereidt de CDPU een campagne voor die er op gericht is een nieuwe onafhankelijke vakbeweging van de grond te krijgen in Kazachstan. In eerste instantie zullen ze dit via formele wegen proberen. Zo gaan ze voorstellen voor wetswijzigingen indienen en goedkeuring vragen voor de organisatie van officiële vakbondsrally’s. Mochten ze hun doelen niet bereiken via de formele weg dan gaat de CDPU stakingen organiseren. Ondertussen probeert de CDPU hun protestcampagne onder de aandacht van zoveel mogelijk Kazachstanen te brengen door middel van flashmobs, directe acties en persconferenties alsmede positieve berichtgeving in de media. Het Actiefonds gaat deze campagne financieel steunen.

Eerder steunde het Actiefonds de CDPU ook al in hun strijd tegen discriminatie op de arbeidsmarkt. Klik hier om deze actie te bekijken.

Photo credit: daltonwb on VisualHunt.com / CC BY

Actie tegen terugsturen van vluchtelingen

In Slovenië is in 2018 een groep vrijwilligers begonnen met het tegengaan van illegale pushbacks van vluchtelingen door grenswachters. De vrijwilligers constateerde dat in toenemende mate vluchtelingen die de Sloveens-Kroatische grens gepasseerd zijn, teruggezonden worden naar Kroatië. Om het illegaal terugsturen van vluchtelingen tegen te gaan, gaat de groep No Border Direct Social Work met steun van Het Actiefonds proberen te verhinderen dat vluchtelingen in Slovenië teruggestuurd worden naar Kroatië.

Algemene informatie

Terugduwen van vluchtelingen

Sinds 2013 reizen veel vluchtelingen die het oorlogsgeweld in Syrië ontvlucht zijn, via de Balkan naar landen binnen de grenzen van het Schengengebied. Sinds 2015 hebben regeringsleiders van Schengenlanden in toenemende mate proberen te verhinderen dat vluchtelingen het Schengengebied betreden. Slovenië is een van de grenslanden van het Schengengebied waar de regering probeert te voorkomen dat vluchtelingen de mogelijkheid krijgen asiel in de Schengenzone aan te vragen. Dit doet de regering door de obstakels zoals grenshekken, prikkeldraad en surveillance apparatuur op de grenzen te plaatsen en door vluchtelingen die de grens toch gepasseerd zijn terug te sturen naar Kroatië.

Actie tegen de pushbacks

De Sloveense groep is 1 september begonnen met het monitoren van politieaanwezigheid en alle obstakels die opgeworpen zijn om te verhinderen dat vluchtelingen de grens oversteken. Daarnaast gaan zij een quick-response netwerk opzetten om te verhinderen dat vluchtelingen illegaal teruggezonden worden en om hen te voorzien van juridisch advies en informatie.

Actie tegen tijdelijke contracten

De werknemers van het Filipijnse bedrijf Zagu Foods Corporation zijn al drie maanden in staking. Ze hebben het werk neergelegd om te protesteren tegen oneerlijke arbeidspraktijken. Het Actiefonds steunt de organisatie Bukluran ng Manggagawang Pilipino (BMP) dat uit solidariteit met de werknemers van Zagu Foods Corporation een campagne lanceert om meer steun voor de stakende werknemers te genereren en het probleem van tijdelijke contracten aan te pakken.

Algemene informatie

Tijdelijke contracten

Hoewel Zagu Foods Corporation in de afgelopen twintig jaar is uitgegroeid tot een zeer succesvolle onderneming, hebben de werknemers weinig gemerkt van het succes van het bedrijf. Maar liefst 90 procent van de werknemers, ook de werknemers die al heel voor het bedrijf werkzaam zijn, moet het doen met tijdelijke contracten. Dit zorgt voor veel onzekerheid en het maakt hen kwetsbaar voor uitbuiting. Pogingen van werknemers om zich te verenigen in vakbonden en op deze wijze een vuist te maken tegen de tijdelijke contracten hebben tot nu toe alleen tot harde tegenmaatregelen van de directie geleid. Nadat de directie van Zagu Foods Corporation opnieuw besloot disciplinaire maatregelen te nemen tegen de vakbond, begonnen leden van de vakbond op 6 juni hun stakingsactie.

 

Campagne van BMP

Het in 1993 opgerichte BMP is een vakbondsbeweging met meer dan 100.000 leden en streeft naar een democratisch Filipijnen. Sinds de oprichting heeft BMP meerdere succesvolle stakingsacties geleid. Zo heeft BMP in 2014 een belangrijke bijdrage geleverd aan één van de grootste anticorruptie demonstraties ooit op de Filipijnen. Nu zet BMP met steun van Het Actiefonds zich in voor de werknemers van Zagu Foods Corporation. Dit doen ze onder andere door de producten van Zagu Foods Corporation te boycotten en een grootschalige (educatieve) campagne tegen tijdelijke contracten te starten. Hiermee hopen zij niet alleen de werknemers van Zagu Foods Corporation te helpen, maar ook alle andere arbeiders op de Filipijnen die  kwetsbaar zijn voor uitbuiting.

Actie tegen gedwongen kindhuwelijken in Tanzania

In Tanzania zijn gedwongen kindhuwelijken een groot probleem. Maar liefst 31 procent van de meisjes trouwen voor hun achttiende verjaardag en 5 procent van de meisjes trouwen zelfs voor hun vijftiende verjaardag. Door deze gedwongen huwelijken zijn meisjes in Tanzania kwetsbaar voor mishandeling en kunnen zij geen onderwijs meer volgen. Het Actiefonds steunt de vrouwenorganisatie Women Economic and Social Services, die opkomt voor de rechten van deze kwetsbare groep.

Algemene informatie

Gewoontes en tradities

Ondanks dat Tanzania veel internationale akkoorden heeft ondertekend, laat de grondwet van Tanzania nog steeds toe dat kinderen vanaf vijftien jaar met toestemming van hun ouders kunnen trouwen. Bovendien stelt de grondwet van Tanzania elke etnische groep in staat om besluiten te nemen op basis van eigen gewoontes en tradities.

Doordat de grondwet van Tanzania kindhuwelijken toelaat, zien veel families het uithuwelijken van jonge meisjes als een oplossing voor financiële problemen. Zo komt het veel voor dat ouders hun minderjarige dochters uithuwelijken in ruil voor een riante bruidsschat. Daarnaast komt het ook voor dat minderjarige meisjes het huwelijk als een laatste redmiddel zien om huiselijk geweld, armoede of kinderarbeid te ontvluchten.

Oplossingen

Ten eerste zou de regering van Tanzania de mazen die er nu in de grondwet zijn moeten dichten. Het zou niet langer mogelijk moeten zijn dat kinderen onder de achttien jaar legaal uitgehuwelijkt kunnen worden. Maar strengere wetgeving alleen is niet de oplossing. Aangezien bij een deel van de bevolking in Tanzania kindhuwelijken nog een geaccepteerd fenomeen is, is er ook een sociale en culturele omslag nodig. Dit kan bereikt worden door in het onderwijs meer aandacht te besteden aan alle negatieve effecten van kindhuwelijken en door meisjes langer op school te houden. Nu is het helaas nog zo dat arme ouders hun dochters van school halen en uithuwelijken wanneer zij niet langer schoolgeld kunnen betalen.

Actie

Om het aantal kindhuwelijken terug te dringen richt de groep Women Economic and Social Services zich met name op scholieren. De groep gaat een campagne tegen gedwongen kindhuwelijken lanceren. Daarnaast wil de groep scholieren activeren om samen met hen de autoriteiten in Tanzania aan te sporen om actie te ondernemen tegen gedwongen kindhuwelijken.

Feministisch hackersfestival in Athene

The GenderChangers Academy (GCA) is een feministisch collectief dat zich richt op het geven van ICT-workshops, open source netwerken en het bouwen van websites. Begonnen in 2001 te Amsterdam, werd de groep al snel uitgenodigd om workshops elders in Europa te geven. Hierop besloot de groep jaarlijks ergens in Europa een Eclectic Tech Carnival te organiseren. Dit jaar wordt met steun van Het Actiefonds het Eclectic Tech Carnival georganiseerd in Athene.

Algemene informatie

Tech carnaval

Het Tech Festival is erop gericht een alternatieve plek te creëren waar vrouwen nieuwe digitale kennis kunnen opdoen en waar op een feministische manier nieuwe digitale initiatieven kunnen worden ontplooid. Dit is hard nodig, omdat de tech-wereld nog altijd gedomineerd wordt door hoogopgeleide witte mannen, die vooral ideeën ontwikkelen die aansluiten op hun belevingswereld. Door een alternatief feministisch en activistisch netwerk aan te bieden hopen de organisatoren van het Eclectic Tech Carnival dat er nieuwe digitale platformen kunnen ontstaan.

Het festival

Van 8 tot 13 oktober zullen er in Athene diverse workshops en discussies zijn over open source netwerken, HTML-codes en het bouwen van websites. Daarnaast zal er aandacht zijn voor (feministisch) activisme in de tech-wereld.