Het Actiefonds:

Lombokstraat 40
1094 AL Amsterdam
The Netherlands

Contact:

+31 (0)20 6279661
info@hetactiefonds.nl

NL 46 TRIO 0338622039

Nieuwsbrief:

Protest tegen privatisering van natuurgebied in São Paulo

Het Fontes do Ipiranga Park in São Paulo is al sinds 1893 een beschermd natuurgebied. Het is toentertijd door de tweede gouverneur van São Paulo, Bernardino de Campos, als natuurgebied bestempelt om de snelgroeiende stad te kunnen voorzien van schoon drinkwater. Het park is ook vanuit cultureel-historisch perspectief belangrijk. Aan de oevers van de Ipiranga rivier riep Dom Pedro I in het begin van de negentiende eeuw de onafhankelijkheid van Brazilië uit. Nu bevat het Fontes do Ipiranga Park één van de laatste stukken bos in São Paulo.

Algemene informatie

Het Fontes do Ipiranga Park

Waar het bos vroeger de stad voorzag van schoon drinkwater, is het regenwoud nu vooral belangrijk voor de luchtkwaliteit van de metropool São Paulo. Naast dat het bos van grote waarde is voor de levenskwaliteit van de ruim 20 miljoen inwoners van São Paulo, biedt het bos ook een huis aan bijzondere flora en fauna die voor meer dan honderd jaar de bescherming hebben genoten van toegewijde natuurbeheerders. Door een besluit van de lokale overheid dreigt daar nu verandering in te komen. De gemeente van São Paulo wil het Fontes do Ipiranga Park gaan privatiseren. Hiermee lijkt een einde te komen aan de zorgvuldige conservatie van het park en komt het voorbestaan van het natuurgebied in gevaar!

 

Workshop van Lute pela Floresta.

Protest tegen privatisering

Deze concessie van de gemeente van São Paulo aan het bedrijfsleven leidt tot fel verzet van de lokale bevolking. Inwoners van São Paulo maken zich ernstig over het voortbestaan van park en de openbare functie van het park. Nu omvat het park nog een botanische tuin, dierentuin en een onderzoekscentrum, dat veel educatieve programma’s over milieu en natuurbehoud voor scholieren en studenten organiseert.

Om dit belangrijke park te behouden organiseert, de door Het Actiefonds gesteunde groep, Lute pela Floresta het verzet tegen de privatisering van het park. De groep organiseert meerdere demonstraties en geeft workshops om jongeren bewust te maken van het belang van het park.

Adbusten tegen de auto-industrie

Brandalism is een in 2012 opgericht collectief van kunstenaars dat zich verzet tegen de dominantie van commerciële propaganda in de publieke ruimte. Slimme reclamecampagnes van bedrijven moedigen ons overal aan om meer te consumeren. Dit terwijl overconsumptie, met name in het westen, een grote bijdrage levert aan de roofbouw die momenteel op onze planeet wordt gepleegd. De groep Brandalism komt hiertegen in actie door met ludieke artistieke campagnes het werkelijke gezicht van bedrijven te laten zien.

Algemene informatie

In september lanceert Brandalism, met steun van Het Actiefonds, een nieuwe campagne. Dit keer wordt de auto-industrie op de korrel genomen. De auto-industrie is een van de grootste adverteerders en ook een van de grootste vervuilers. Ondanks de enorme CO2-uitstoot van de auto fabrikanten, krijgt de auto-industrie alle ruimte om zijn vervuilende producten te adverteren. Nog steeds weten automakers met slimme marketing hun producten te slijten als een statussymbool en is voor veel huishoudens een auto voor elk volwassen gezinslid nog heel normaal. De ludieke campagne van Brandalism moet daar verandering in brengen.

Campagne van Brandalism tegen Shell 2018.

In vijf verschillende steden in het Verenigd Koninkrijk gaan de actievoerders van Brandalism het ware verhaal vertellen, het verhaal dat de automakers graag achterwege laten: namelijk dat de producten die zij maken extreem schadelijk zijn voor mens, dier en milieu. Vanaf september zal met steun van Het Actiefonds het werk van Brandalism te zien zijn in Bristol, Cardiff, Manchester, Londen en Sheffield.

 

Staking tegen slechte arbeidsomstandigheden

Migrantenvrouwen die werken op de thee- en kardemomplantages in de Indiase deelstaat Kerala gaan demonstreren tegen de slechte arbeidsomstandigheden waaronder zij gebukt gaan. De organisatoren van de staking, Dignity at Destinations, zijn van plan om voor twee dagen het werk te staken en zij zullen in de hoofdstad van Kerala, Thiruvananthapuram, een grote demonstratie organiseren.

Algemene informatie

Thee en kardemom in Kerala

Al eeuwenlang wordt in Kerala thee en kardemom verbouwd. Nog steeds vormen de plantages in Kerala een belangrijk onderdeel van de Indiase economie. Door hoge productiekosten en de momenteel lage prijzen voor specerijen verkeren nu veel plantages in moeilijkheden. Daarbij heeft ook het veranderende klimaat een negatieve impact op de plantages. De laatste jaren zijn grote delen van thee- en kardemomoogsten ernstig aangetast door ongewoon hevige neerslag. Eén van de gevolgen van de financiële problemen in de thee- en kardemomsector is dat werknemers, met name migrantenarbeiders, te maken krijgen met uitbuiting.

 

Migrantenvrouwen in Kerala

Elk jaar migreren mensen op zoek naar werk naar de deelstaat Kerala om daar te werken op één van de vele plantages. Ongeveer 50 procent van de migranten die werken op de plantages zijn vrouw: desondanks worden zij vaak slecht vertegenwoordigd door de door mannen gedomineerde vakbondsorganisaties. Als het gevolg van het gebrek aan representatie zijn migrantenvrouwen extra kwetsbaar voor ongelijke behandeling en uitbuiting door plantagehouders.

Protest

De groep Dignity at Destinations, een collectief van vrouwen dat is voortgekomen uit een eerdere stakingsactie voor de rechten van migrantenvrouwen op plantages in Kerala, willen nu in de hoofdstad demonstreren om de positie van migrantenvrouwen te verbeteren. De organisatoren van de staking eisen dat de algemene arbeidswetgeving ook van toepassing op migrantenarbeiders zal zijn. Zij eisen verder dat de autoriteiten alle migrantenarbeiders officieel gaan registeren en dat het loon dat zij krijgen voortaan direct op hun bankrekening wordt gestort, in plaats van contant via schimmige tussenpersonen.

Steun van Het Actiefonds stelt de groep onder andere in staat om bussen in te schakelen om vrouwen van 14 verschillende plantages naar de hoofdstad te brengen.

Artistiek protest tegen vervuilde rivieren

In het oosten van Java kwam in 1996 een groep activisten en ecologen bij elkaar. Zij constateerden enorme vervuiling van rivieren op Java en de rest van Indonesië. Samen richtten zij de groep Ecoton op. Sindsdien doet deze groep onderzoek, maakt ze bronnen openbaar en richt zich op educatie over de vervuilde staat waarin rivieren in Indonesië zich bevinden. Ecoton focust zich daarbij op de rivier Brantas en haar stroomgebied, dat het grootste deel van Oost-Java beslaat.

Algemene informatie

‘Papieren’ afval

Na jaren van onderzoek, educatie, het openbaar maken van bronnen en het betrekken van de lokale gemeenschap is de situatie niet verbeterd. Nieuwe vervuilende praktijken volgen de oude op. De Indonesische staat importeert papieren afval uit de Verenigde Staten, Australië, Canada, Nieuw-Zeeland en het Verenigd Koninkrijk. Sinds 2014 is de import van papier uit de Verenigde Staten met 550% gestegen. De Indonesische staat krijgt geld om dit ‘papier’ te recyclen. Uit onderzoek van Ecoton blijkt echter dat de geleverde balen papier, dertig tot vijftig procent plastic afval bevatten.

In 2018 verscheepte alleen al de Verenigde Staten 150.186 ton aan ‘papieren’ afval naar Oost-Java. Een aantal bedrijven recyclet een deel van het plastic dat zich in dit afval bevindt. Het grootste gedeelte wordt echter verbrand of gedumpt in rivieren, met alle gevolgen van dien: de rivieren in Indonesië zijn volledig gevuld met plastic en microplastic. Uit onderzoek van Ecoton blijkt dat er bij 80% van de vissen in de Brantas rivier plastic in hun maag zit.

Afvalbak

Het Indonesische Ministerie van Industrie vroeg, na door Ecoton openbaar gemaakte brieven, aan het Ministerie van Milieu en Bosbouw om een aanbeveling. Deze aanbeveling zou het importeren van plastic afval mogelijk maken. Er is in Indonesië echter een wet aangenomen die de import van plastic afval verbiedt. Ondanks deze wet importeert de Indonesische staat nog steeds plastic. Dat doen ze via omwegen – zoals verstopt tussen papieren afval. Het resultaat is dat Oost-Java de afvalbak is geworden van veel rijkere naties.

Kunstzinnig protest

Ecoton is het zat, bedacht een plan en riep de hulp van Het Actiefonds in. Ze zijn van plan om een enorm kunstwerk te maken van het plastic dat ze uit de Brantas rivier halen, in de vorm van een vis. Met het kunstwerk zullen de ecologen en activisten van Ecoton optrekken naar het Ministerie van Handel en het Ministerie van Industrie. Ook zullen zij een film maken van het protest en het onderzoek dat ze doen. Het plan is om deze film op verschillende universiteiten en in de publieke ruimte te vertonen, om de ernst van de situatie over te brengen en mensen bewust te maken van de praktijken die de rivieren vervuilen.

Veilige haven voor migranten in Zarzis, Tunesië

De groep Europe Zarzis Afrique is een Tunesisch-Italiaans initiatief dat is ontstaan na de revolutie in Tunesië. Na de revolutie van 2011 vluchtten tienduizenden Tunesische jongeren naar Europa. Maar een aantal van deze jongeren is nooit aangekomen in Europa. Tijdens de zoektocht van Tunesische families naar verdwenen familieleden zijn zij in contact gekomen met activisten in Italië. Dit contact heeft vervolgens geleid tot een informele groep die protesteert tegen het Europese migratiebeleid. Nu proberen ze in de Tunesische kustplaats Zarzis een veilige haven voor migranten te creëren.

Algemene informatie

Barre omstandigheden in Libië

Een meerderheid van migranten die vanuit Noord-Afrika de Middellandse Zee naar Europa proberen over te steken vertrekken vanuit Libië. Maar door het strenge migratiebeleid van de Europese Unie en de burgeroorlog in Libië, zijn veel migranten klem komen te zitten in Libië. Veel migranten in Libië belanden vervolgens in detentiecentra waar de omstandigheden erbarmelijk zijn of zij vallen in handen van één van de vele criminele bendes die daar actief zijn. Een veilige haven voor migranten nabij Libië kan voorkomen dat migranten in benarde posities terecht komen.

Toevluchtsoord Zarzis

De initiatiefnemers proberen in Zarzis een plek te creëren waar migranten en Tunesische jongeren op duurzame wijze een nieuw bestaan kunnen opbouwen. Met steun van Het Actiefonds heeft de groep van 1 tot 5 augustus conferenties georganiseerd met migranten, inwoners van de stad Zarzis en lokale hoogwaardigheidsbekleders.

In eerste instantie willen de initiatiefnemers van Europe Zarzis Afrique in Zarzis drie kleinschalige economische projecten starten om migranten en werkloze jongeren in Zarzis de mogelijkheid te geven zelf een bestaan in Zarzis op te bouwen.

Blokkade Amulsar goudmijn

Inwoners van de twee kleine dorpjes Jermuk en Gndevaz in Armenië hebben al sinds begin 2018 de weg versperd voor het Anglo-Amerikaanse mijnbouwbedrijf Lydian International dat de Amulsar goudmijn wil exploiteren. Het Actiefonds steunt de activisten in hun protest tegen de exploitatie van de Amulsar mijn.

Algemene informatie

Dertien jaar geleden is nabij het dorpje Jermuk goud ontdekt. Nu wil het mijnbouwbedrijf Lydian International beginnen met het delven naar goud. Dit voornemen heeft geleid tot grote zorgen bij de lokale bevolking, die vrezen namelijk dat de exploitatie van de goudmijn negatieve gevolgen gaat hebben voor hun water- en voedselvoorziening, milieu en het toerisme in deze regio. Deze zorgen zijn gegrond. Armenië kent een lange geschiedenis van schandalen in de mijnbouwsector. De mijnbouwsector is één van de meest corrupte sectoren in Armenië en veel projecten hebben in het verleden hevige schade aan milieu en leefomgeving toegebracht.

Demonstratie tegen exploitatie Amulsar goudmijn.

De inwoners van de dorpen Jermuk en Gndevaz eisen van de Armeense regering dat zij de toestemming, die door de vorige regering is gegeven, herzien. Daarom zijn zij vorig jaar juni de straat opgegaan en hebben zij alle toegangswegen naar de Amulsar mijn al een jaar geblokkeerd.

 

 

 

 

Verzet tegen het openstellen van nationale parken voor olieboringen in de Democratische Republiek Congo

Het Actiefonds steunt het Congolese Centre des Technologies Innovatrices et le Développement Durable (CTIDD) dat verzet organiseert tegen het openstellen van de nationale parken Virunga en Salonga voor de exploitatie van olie. In de laatste week van zijn presidentschap heeft voormalig president van de Democratische Republiek Congo (DRC), Joseph Kabila, een contract ondertekend dat het Zuid-Afrikaanse DIG Oil toestemming geeft naar olie te boren in de nationale parken Virunga en Salonga.

Algemene informatie

Virunga en Salonga

De nationale parken Virunga en Salonga staan respectievelijk sinds 1979 en 1984 op de werelderfgoedlijst van UNESCO. Deze nationale parken vormen de natuurlijke leefomgeving van de zeer bedreigde bonobo-apen, berggorilla’s en de Afrikaanse bosolifant. Het onzalige voornemen van de DRC-regering om bedrijven toegang te verschaffen tot de nationale parken, zal een desastreuze beslissing zijn voor de bedreigde diersoorten, de unieke flora en fauna en de gemeenschappen die in het gebied leven. Daarnaast is het behoud van de nationale parken van groot belang om verdere verandering van het klimaat tegen te gaan. Het regenwoud in het Salonga nationale park is namelijk het twee na grootste regenwoud ter wereld.

Boren naar olie

Ondanks hevig verzet van natuurorganisaties en lokale ngo’s hebben de economische belangen toch de overhand. In het contract dat de DRC-regering heeft ondertekend met DiG Oil, geeft de regering het Zuid-Afrikaanse bedrijf toestemming om olieboringen te verrichtten in 40 procent van het Salonga nationale park en 20 procent van het Virunga nationale park. Tot dusver is het bedrijf nog niet begonnen met het boren naar olie in de natuurparken. Daarom is het van cruciaal belang om actie te blijven voeren zodat het bedrijf überhaupt niet de gelegenheid krijgt om te boren naar olie in deze twee bijzondere natuurgebieden.

Campagne tegen olieboringen in Virunga en Salonga

In het verleden is gebleken dat verzet tegen de komst van oliemaatschappijen in nationale parken in de DRC zin heeft. Eerder besloot na protest het Franse oliebedrijf Total af te zien van het boren naar olie in het Virunga nationale park. Om ook dit keer te voorkomen dat bedrijven naar olie gaan boren in de nationale parken zal het CTIDD met steun van Het Actiefonds diverse acties organiseren. Zo is het CTIDD van plan een bewustwordingscampagne in de Congolese media te lanceren, bijeenkomsten voor actiegroepen en de autoriteiten te organiseren en het CTIDD is van plan een grote protestmars te houden tegen olieboringen in de nationale parken.

Campagne tegen ‘jungle justice’ in Nigeria

Devatop Centre for Africa Development lanceert met steun van Het Actiefonds een campagne tegen ‘jungle justice’. In Nigeria is een groeiend probleem dat zonder tussenkomst van de autoriteiten vermeende misdadigers gelyncht worden door woedende menigtes. Om eigenrichting in Nigeria een halt toe te roepen start Devatop Centre for Africa Development, een organisatie die in 2013 opgericht is door Nigeriaanse jongeren, de campagne ‘Red Card To Jungle Justice’.

Algemene informatie

Jungle justice in Nigeria

In 2012 werd Nigeria opgeschrikt door een veel gedeelde video op social media waarin te zien was hoe vier studenten op een gruwelijke manier omgebracht werden door een woedende menigte. De vier studenten werden ten onrechte ervan verdacht iemand bestolen te hebben. Na dit incident in 2012 is Nigeria meermaals opgeschrikt door soortgelijke gebeurtenissen. Volgens mensenrechtenactivisten is het vigilantisme na 2012 zelfs toe genomen. Als reden voor de toename in eigenrichting wordt het gebrek aan vertrouwen in het Nigeriaanse rechtssysteem genoemd. In 2019 alleen al zijn eenendertig mensen, waarvan vierentwintig zijn overleden, slachtoffer geworden van ‘jungle justice’.

Red Card To Jungle Justice

Om eigenrichting in Nigeria te stoppen zal Devatop Centre for Africa Development op meerdere manieren campagne voeren tegen ‘jungle justice’. De organisatie heeft diverse demonstraties gepland. Daarnaast zal er een tiendelige radioshow over ‘jungle justice’ gelanceerd worden en zal samen met andere mensenrechtenactivisten lokale politici benaderd worden om hen te bewegen actie te ondernemen tegen eigenrichting in Nigeria.

Protest tegen komst dam in Kenia

Sinds 2015 is de Keniaanse regering begonnen met het bouwen van grote dammen en waterkrachtcentrales in de Rift Vallei. Een van de dammen die gebouwd wordt, is de Itare Dam in Kuresoi. De Itare Dam en de andere waterkrachtcentrales, die door de Keniaanse regering gebouwd worden, leiden tot veel verzet van de lokale bevolking. Het gebrek aan inspraak, de afwezigheid van adequate compensatie en de corruptie waarmee veel projecten in verband worden gebracht zorgen voor veel onvrede. Het Actiefonds steunt het Jamaa Resource Initiatives, dat projecten organiseert om de lokale bevolking een stem te geven bij het agenderen van de problemen die zij ervaren door de bouw van de Itare Dam.

Algemene informatie

Dammen in de Rift Vallei

De bouw van dammen en waterkrachtcentrales in de Rift Vallei is onderdeel van het ambitieuze ontwikkelingsplan, Kenya Vision 2030, van de Keniaanse regering. De regering hoopt dat dammen en waterkrachtcentrales in de Rift Vallei ervoor kunnen zorgen dat ondanks klimaatverandering, 800,000 mensen voorzien kunnen worden van water en elektriciteit. Dit wordt echter betwist door experts die beweren dat de Keniaanse regering onvoldoende onderzoek heeft gedaan naar de impact van de dammen en waterkrachtcentrales op het kwetsbare ecosysteem van de Rift Vallei.

Rift Vallei Kenia.

Kritiek op de Itare Dam

Door de bouw van de Itare Dam hebben nu al meer dan zeshonderd mensen hun land moeten verlaten zonder dat zij daarvoor gecompenseerd zijn. Daarnaast wordt gevreesd dat de stroomafwaarts gelegen gebieden door de bouw van de Itare Dam nu te weinig water krijgen. De toevoer van minder water zou desastreuze gevolgen hebben voor de landbouw en vegetatie in de lagergelegen gebieden. Experts vrezen dat met name de stroomafwaartse rivieren, die het unieke Mau-Mara-Serengeti natuurgebied voeden te weinig water zullen krijgen door de aanleg van de Itare Dam. Door de negatieve gevolgen van de Itare Dam op de lagergelegen gebieden betwijfelen experts of de aanleg van de dam überhaupt profijtelijk is voor de watervoorziening in de regio.

Hoe nu verder?

De bouw van de Itare Dam ligt sinds februari 2019 stil door een groot corruptieonderzoek naar de aanbesteding van het project en de financiële problemen bij het Italiaanse constructiebedrijf CMC di Ravenna. Hierdoor is er in de Keniaanse media nu veel aandacht voor het project. De grote aandacht in de media geeft de activisten van het Jamaa Resource Initiatives de gelegenheid om opnieuw aandacht te vragen voor de problemen die de lokale bevolking ervaren door de bouw van de Itare Dam.

Protest tegen de ontruiming van 1.3 miljoen Adivasi uit beschermde bossen in India

In de Indiase deelstaat Jharkhand wonen al eeuwenlang de Adivasi, de oorspronkelijke bewoners van India. Sinds het begin van de twintigste eeuw zijn de Adivasi onder druk komen te staan door het verlies van land en bossen aan de Britse koloniale overheerser. Dit proces van onteigening heeft zich na de dekolonisatie van India voortgezet. Nu is de Indiase overheid door een beslissing van de Hoge Raad van plan 1.3 miljoen Adivasi te ontruimen uit de oerwouden in de deelstaat Jharkhand zonder dat er voor hen een alternatief is. Het Actiefonds steunt de organisatie Jharkhandi Bhasha Sahitya Sanskriti Akhra, die een protest organiseert tegen deze uitspraak van de Hoge Raad en de voorgenomen ontruiming.

Algemene informatie

The Forest Rights Act.

In 2006 is door het Indiase parlement de Forest Rights Act. aangenomen. Deze wet was aangenomen om de oorspronkelijke bewoners te beschermen tegen de onteigening van oerwouden en om hen te compenseren voor het onrecht dat hen eeuwenlang is aangedaan. Recentelijk heeft de Hoge Raad in India een groep natuurorganisaties, die beweerden dat de aanwezigheid van de oorspronkelijke bewoners de beschermde oerwouden aantasten, gelijk gegeven. Door deze beslissing van de Hoge Raad dreigen nu meer dan 1.3 miljoen Adivasi uit de oerwouden in de deelstaat Jharkhand verdreven te worden. Daarnaast lijkt deze beslissing van de Hoge Raad ook grote gevolgen te hebben voor de oorspronkelijke bewoners in andere deelstaten. Ook zij kunnen nu door deze uitspraak van de Hoge Raad verwijderd worden uit de oerwouden waar zij al eeuwenlang wonen.

Ongegrond

De claim van natuurorganisaties dat de beschermde bossen in India door toedoen van de oorspronkelijke bewoners verdwijnen is ongegrond. De grootste bedreiging voor het oerwoud in India is tot op heden de Indiase overheid zelf en de bedrijven die de oerwouden kappen voor hout en de exploitatie van bauxiet en ijzermijnen.

Demonstratie tegen uitzetting van Adivasi in Jharkhand.

Actie

Op 11 augustus organiseert de groep een culturele actie waarbij traditionele protestliederen worden gezongen om te protesteren tegen de voorgenomen ontruiming van de Adivasi uit de bossen in Jharkhand.