Hier groeit nieuw verzet

De polder

De Lutkemeer is een historische polder, het laatste stukje platteland aan de westkant van Amsterdam. De grond bestaat uit oude maar vruchtbare zeeklei. Op die grond staat onder andere De Boterbloem, een biologische boerderij. Sowieso worden er op de Lutkemeer grotendeels biologische gewassen verbouwd. Naast De Boterbloem zijn er nog twee andere negentiende-eeuwse boerderijen over, van de vijf die er oorspronkelijk stonden.

Bedrijventerrein

Zestig jaar geleden is de grond van De Boterbloem verkocht door de boerenfamilie Hoogendam aan de gemeente Amsterdam. In 2000 verkocht de gemeente het weer door aan een projectontwikkelaar voor een luttele 2,3 miljoen: om het negen jaar later weer terug te kopen voor 8 miljoen. De ontwikkeling van de Lutkemeerpolder is op gang gekomen in 2002 en geïnitieerd door SADEC (Schiphol Area Development Company), een projectontwikkelaar waar zowel de gemeente Amsterdam als Schiphol aandeelhouder van zijn. Gemeente Amsterdam heeft samen met SADEC een BV opgericht, GEM Lutkemeer BV, voor het bezit en beheer van de gronden. Actiegroep Behoud Lutkemeer omschrijft het als volgt:

“SADC, opgericht 30 jaar geleden door gemeente Amsterdam, Haarlemmermeer, prov. Noord Holland en Schiphol, is in feite een direct gevolg van het bestaan van Schiphol als luchthaven. In een brede kring rondom het vliegveld ontstaan gebieden waar door overvliegende vliegtuigen wonen en werken onmogelijk is geworden. Om voor die gebieden toch een (lucratieve) bestemming te vinden, coördineert SADC hun omvorming in… bedrijventerreinen.”

Ecologische zorgboerderij

De Boterbloem is een zorgboerderij: er werken mensen met een psychiatrische aandoening of beperking. De eigenaren zijn Alies Fernhout en de huidige boerin, Trijntje Hoogendam. In 2008 was de eerste poging om de gebruiksovereenkomst met De Boterbloem op te zeggen: die poging werd gedwarsboomd door een petitie die 14.000 keer werd ondertekend. Nadat ontruiming de afgelopen tien jaar meerdere keren is uitgesteld ontving De Boterbloem eind 2017 een dagvaarding. De boerderij is in hoger beroep gegaan, en heeft in juli 2018 ongelijk gekregen van het Gerechtshof. GEM Lutkemeer heeft uiteindelijk De Boterbloem gesommeerd op 10 september de percelen te ontruimen.

In maart 2018 nam de gemeenteraad een motie unaniem aan dat De Boterbloem en haar akkers van waarde zijn voor de stad en dat behoud wenselijk is, maar met deze motie is nog niks gedaan.

Leegstand

Tot nu toe is de ontwikkeling van de Lutkemeer nog niet heel succesvol. De kavels die in de eerste fase zijn gebouwd in delen van de Lutkemeerpolder verkopen niet goed: er staat nu nog steeds ruim 4 ha leeg. Het bestemmingsplan moest al gewijzigd worden in 2013, omdat niet genoeg luchthaven-gebonden bedrijven geïnteresseerd waren. Toch wil SADEC nu verder met het ontwikkelen van de polder, en boerderijen als De Boterbloem moeten hiervoor ontruimd worden.

Actiekamp

Om hiertegen te strijden werden initiatieven in het leven geroepen zoals het platform Behoud Lutkemeer en het Actiecomité Red de Boterbloem. Buurtbewoners, betrokkenen en verscheidene milieu- en erfgoedorganisaties hebben de krachten gebundeld om de Lutkemeerpolder en De Boterbloem, voor de vernietiging te behoeden. Dit resulteerde in het actiekamp van 14 tot 16 september, met lezingen, muzikale optredens en andere activiteiten.

Nieuw verzet

Het kamp vond plaats op een terrein tegenover De Boterbloem, dat voor de gelegenheid is gekraakt: 1,5 ha van SADC, die al 15 jaar braak liggen. Een hoogtepunt van het kamp was de zaai-actie: op een stuk van het betreffende veld hebben ongeveer 500 activisten de grond omgeploegd en ingezaaid met rogge. De bouwschep die er stond is omgetoverd tot hooivork, en er is een bouwbord geplaatst met de tekst: HIER GROEIT NIEUW VERZET.

Kom naar de Stopera!

Ontruiming van De Boterbloem is uitgesteld tot ná 3 oktober. Op die datum spreekt de nieuwe gemeenteraad over de Lutkemeerpolder kwestie. Op 3 oktober 13:30 is dan ook alle steun in de Stopera meer dan welkom.